Disa muaj më parë, Qendra për Mbështetjen e Viktimave të Bazelit u thirr në një institucion mjekësor për këshillim për viktimat. Një grua rreth të tetëdhjetave u prek. Ajo u plagos dhe tha se kishte rënë, gjë që mund të ndodhte në moshën e saj. Pas një distancë fillestare, pacienti u hap në bisedë. Me të qara dhe me shumë turp, ajo raportoi për jetën e saj bashkëshortore, e cila ka 60 vite që shënohet nga dhuna në familje: rrahje, poshtërime dhe forma të tjera të dhunës psikologjike. Ajo foli për frikën e saj, për pafuqinë e saj dhe për tre fëmijët që ishin dëshmitarë të gjithçkaje. Zemërimi i saj ndaj të afërmve dhe të njohurve që dinin për këtë, por nuk bënë asgjë, ishte gjithashtu i dukshëm. Ajo e përlotur njoftoi se nuk donte kurrë t’i shihte më të gjithë këta njerëz.

Pas bisedës së parë, gruaja e prekur refuzoi ndihmën e mëtejshme dhe u kthye te burri i saj. Në pamje ajo ishte e fortë dhe nuk shfaqte asnjë emocion. Armatura që ajo kishte zhvilluar mbi 60 vjet i ofronte mbrojtje. Pas gjithë kësaj kohe, ajo nuk mund të fillonte një jetë të re. Këtë duhej ta pranonin edhe ekspertët tanë.

Kjo histori lë shumë pyetje pa përgjigje. Pse familja dhe ata rreth tyre e toleruan këtë situatë? A do të kishin pasur mundësi organet zyrtare të ofronin ndihmë më herët? Dhe çfarë duhet për të siguruar që raste të tilla të mos përsëriten?

Konventa e Stambollit
Nuk mungojnë mjetet për të luftuar dhunën ndaj grave dhe dhunën në familje. Konventa e Stambollit, marrëveshja më gjithëpërfshirëse ndërkombëtare që synon të luftojë këtë formë të shkeljeve të të drejtave të njeriut, është në fuqi në Zvicër që nga viti 2018. Qeveria federale dhe kantonet kanë për detyrë të ndërmarrin veprime në parandalimin e dhunës, mbrojtjen e viktimave dhe ndjekjen penale dhe të bashkërendojnë masat e tyre.

Si zbatohet konventa?
Çfarë përvojash kanë partnerët tanë të rrjetit në zbatimin e Konventës së Stambollit? Ku ka progres dhe ku ka nevojë për veprim? Alexa Ferel, drejtuese e qendrës së ndërhyrjes Basel-Landschaft kundër dhunës në familje, jep përgjigje për këtë. Kliko këtu për intervistën: Çfarë sjell Konventa e Stambollit?

Dhe Sonja Roest, drejtuese e departamentit “Mbrojtja nga Dhuna dhe Mbështetja e Viktimave”, shpjegon se si mbrojtja kundër dhunës dhe mbështetja për të prekurit në Basel-Stadt po përmirësohen vazhdimisht, duke përfshirë menaxhimin e kërcënimeve të nisur në mars 2023. Klikoni këtu për tekstin: “Mbrojtja nga dhuna dhe mbështetja e viktimave”: emër i ri dhe detyra të reja

Çfarë mund të arrijë në fakt Konventa e Stambollit?

Kushdo që është përballur me një rast specifik të dhunës në familje prej dekadash pyet veten nëse Konventa e Stambollit mund të parandalojë një vuajtje të tillë. Alexa Ferel nga Qendra e Ndërhyrjes për Dhunën në Familje Basel-Landschaft është dakord.

Zonja Ferel, a do të mund të parandalonte më mirë Konventa e Stambollit raste si ajo e gruas 80-vjeçare?

Alexa Ferel: Po. Nëse punojmë në një rrjet, ne mund t’i mbrojmë më mirë ata që janë prekur nga dhuna dhe fëmijët e tyre. Historia e gjatë e dhunës e gruas 80-vjeçare është sigurisht shumë shqetësuese. Sidomos kur kemi parasysh se tre fëmijët, si dëshmitarë të dhunës, duhej të rriteshin në një mjedis frike dhe terrori dhe se kjo dhunë la gjurmë edhe te fëmijët.

Mund të ndodhë edhe sot që të prekurit të heshtin nga turpi ose që ata që i rrethojnë të shohin nga ana tjetër sepse janë të dërrmuar. Megjithatë, unë supozoj se shoqëria në tërësi tani është më e vetëdijshme dhe është më e aftë të shikojë dhe të ofrojë mbështetje. Por gjithmonë duhet guxim. Dhe varet nga ne, profesionistët, agjencitë e specializuara dhe autoritetet për të siguruar që ofertat e mbështetjes janë vërtet të njohura dhe të disponueshme.

Sa të rëndësishëm janë spitalet?

Edhe sot, spitalet janë shpesh pika e parë e kontaktit për të lënduarit. Stafi mjekësor atje ka detyrën e rëndësishme që të njohë dhunën në familje, ta trajtojë me kujdes dhe të ofrojë mbështetje, pra të punojë në mënyrë të rrjetëzuar. Natyrisht, organet zyrtare mund të ndërhyjnë vetëm nëse kanë njohuri – është edhe më e rëndësishme që të prekurit dhe ata përreth tyre të dinë se ku ka ndihma dhe pastaj të kenë guximin dhe besimin për të folur për dhunën.

Dhuna në familje është ende tabu. Çfarë mund të bëhet për këtë?

Sigurisht që duhet të heqim më tej tabutë nga tema e dhunës në familje. Dhe ne duhet të tregojmë vazhdimisht se ka ndihmë për të prekurit. Që të prekurit – ose fqinjët dhe anëtarët e familjes – mund të thërrasin policinë. Se ka mbështetje për mbështetjen e viktimave dhe strehimin mbrojtës. Ne gjithashtu duhet të mbështesim vërtet të prekurit. Edhe nëse zgjidhja e një marrëdhënieje të dhunshme mund të mos jetë e suksesshme herën e parë dhe një përpjekje e dytë ose e tretë është e nevojshme. Ne duhet të marrim edhe më nga afër perspektivën e fëmijëve të prekur dhe t’u ofrojmë atyre mbështetje shpejt dhe në mënyrë të përshtatshme për moshën. Dhe ne duhet të fokusohemi gjithmonë te autorët – puna me autorët është thjesht një pjesë thelbësore e saj, në mënyrë ideale në formën e një programi të strukturuar mësimor kundër dhunës në familje, siç e kemi ofruar prej shumë vitesh.

Informacion shtese

Pasqyrë e Konventës Federale të Stambollit Zyrat për barazi mes grave dhe burrave

Informacion mbi programet mësimore kundër dhunës në familje në kantonin Basel-Landschaft