Engelli insanlar özellikle risk altındadır

Engelli bireyler ortalamanın üzerinde bir oranda şiddetten etkilenmektedir.
Bu sorun iyi bilinmektedir.
Ancak federal hükümet etkili önlemler almakta gecikmektedir.

Bir bakıcı yaşlı bir vatandaşı 50 dakika boyunca tuvalette unutur.
Bir bakım evi sakini açık bir pencereden düşer; engelli olması nedeniyle tehlikeyi fark edememiştir.
Bir bakıcı bakım evi sakinlerine “özel duş deneyimleri” sunar.
Bunu gösteren üç örnek: Özel bir kurumda yaşayan engelli kişilerin şiddet mağduru olma riski özellikle yüksektir.

Bu aynı zamanda 2023 tarihli bir Federal Konsey raporunun da sonucudur.
Ancak risk sadece kurumlarda yüksek değildir.
Günlük yaşamla başa çıkmak için yardıma ihtiyaç duyan ya da muhakeme yeteneği sınırlı olan insanlar evleri de dahil olmak üzere her yerde aynı riske maruz kalmaktadır.
Çocuklar, kadınlar ve engelli yaşlılar özellikle risk altındadır.
Ancak bu risk faktörleri sadece şiddete maruz kalma olasılığını etkilemez.
Aynı zamanda şiddeti fark etme, şiddete karşı kendini savunma, yardım arama ve şiddeti kabul etme becerilerini de etkilemektedir.


Hesap verebilirlik
talep edildiRaporla birlikte Federal Konsey, Ulusal Konsey ve Eyaletler Konseyi’nden gelen engelli bireylere yönelik şiddetin boyutunun araştırılması taleplerine yanıt verdi.
Aynı zamanda, Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddete Karşı Korunmaya ilişkin İstanbul Sözleşmesinin ayrımcılık yapılmaksızın uygulanıp uygulanmadığı ve mağdur destek merkezlerine engelsiz erişimin garanti edilip edilmediği konusunda hesap verebilirlik talep edildi.
İsviçre, 2014 yılında Engelli Hakları Sözleşmesini imzalayarak ve 2017 yılında İstanbul Sözleşmesini onaylayarak bu konuda taahhütte bulunmuştur.

Engellilik ne anlama geliyor?
Engelliliğin standart bir tanımı yoktur.
Ancak, Engelli Hakları Sözleşmesi’nde kullanılan sosyal yaklaşım yaygın olarak kullanılmaktadır.
Buna göre engellilik, bozukluklar (fiziksel, zihinsel, bilişsel veya duyusal) ile çevrenin engelleri arasındaki etkileşimin bir sonucu olarak anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak, insanların topluma tam ve eşit bir şekilde katılmaları engellenmektedir.


Güvenilir veri yok
Rapor, eyleme geçilmesi için büyük bir ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır.
İsviçre’de engelli bireylere yönelik şiddetin boyutuna ilişkin güvenilir veri bulunmamaktadır.
Örneğin, uzman kurumlar ve engelli örgütleri tarafından uzun süredir talep edilmesine rağmen, bugüne kadar mağdurların deneyimlerini kayıt altına alan bir çalışma yapılmamıştır.
Komşu ülkelerde yapılan çalışmalar, sorunun ciddiye alınması gerektiğini göstermektedir.
Bu çalışmalara göre, engelli kadın ve erkekler ortalamanın üzerinde bir oranda fiziksel, psikolojik ve cinsel şiddete maruz kalmaktadır.


Danışmanlık ve koruma: yetersiz
Çalışma ayrıca, şiddetten etkilenen engelli kişilere yönelik mevcut danışmanlık ve koruma hizmetlerinin yeterince erişilebilir olmadığını göstermektedir.
Hizmetlerin çoğu çok az bilinmekte ya da binalar ve bilgiler engelsiz erişilebilir değildir.
Özellikle, kurumlarda yaşayan veya çalışan engelli kadın ve erkeklerin bağımsız destek hizmetlerine erişimi sınırlıdır.

Şiddete karşı koruma ve engelli hizmetleri arasındaki diyalog da geliştirilmelidir.
Rapor, şiddet olaylarının meydana gelmesi halinde, acil durum sığınaklarının, acil durum merkezlerinin veya engellilere yönelik diğer özel tesislerin erişilemez veya erişiminin zor olmasını eleştirmektedir.
Ayrıca, bu merkezlerde çalışan personel, şiddetten etkilenen engellilere karşı kendilerini pek sorumlu hissetmemektedir.


Yapılması gerekenler
Rapor, engelli kişileri şiddetten daha iyi korumak için bir dizi önlem ve tavsiyeyi formüle etmektedir.

  • Engellilik perspektifi, şiddete ilişkin federal istatistiklere entegre edilmelidir.
    Engelli bireylere yönelik şiddet konusunda araştırma ve bilgi aktarımı teşvik edilmelidir.
  • Engelliler, şiddeti önleme programlarında sistematik olarak dikkate alınmalıdır.
  • Kantonlar, şiddet mağdurlarına yönelik danışmanlık ve koruma hizmetlerinin engelli bireyler için de erişilebilir olmasını sağlamalıdır.
    Yapısal uyarlamalar, engelsiz bilgi formatları ve teknik temeller için gerekli kaynaklar sağlanmalıdır.
  • Kantonlar, engelli kurumlarında şiddete karşı koruma için kılavuz ilkeleri, koruma konseptlerini ve diğer araçları daha iyi uyumlaştırmalıdır.
  • Kantonlar, kurumların iç raporlama merkezleri kurmalarını zorunlu kılmalıdır.
    Tüm kantonlarda dış iletişim ve şikayet merkezlerinin de kurulması gerekmektedir.
    Bu merkezler, şiddete maruz kalan kişilerin gerektiğinde kendi kurumları dışında bir merkezle iletişime geçmelerini sağlar.


Somut uygulama gerekli
Engelli örgütleri ve engellilere yönelik kurum dernekleri raporun hazırlanmasını desteklemiştir. Ancak tavsiyelerin yeterince bağlayıcı olmamasını eleştiriyorlar.
Ve federal hükümetten önerilen tedbirlerin nasıl uygulanacağına dair somut bir plan talep ediyorlar.